ماجرای پول‌های مجازی مانند بیت‌کوین از آنجا شروع شد که فرد یا گروهی که تا امروز هویتش ناشناس مانده اقدام به ابداع یک واحد پولی جدید به نام بیت‌کوین مبتنی بر رمزنگاری کرد که تفاوت عمده‌اش با سایر پول‌های موجود در جهان این است که برخلاف پول‌های دیگر که قدرتشان را از دولت‌ها و بانک‌های مرکزی می‌گیرند و درنتیجه تحت کنترل آنها هستند، این پول تحت کنترل و نظار ...
چرخه حیات بیت‌کوین به زبان ساده
ماجرای پول‌های مجازی مانند بیت‌کوین از آنجا شروع شد که فرد یا گروهی که تا امروز هویتش ناشناس مانده اقدام به ابداع یک واحد پولی جدید به نام بیت‌کوین مبتنی بر رمزنگاری کرد که تفاوت عمده‌اش با سایر پول‌های موجود در جهان این است که برخلاف پول‌های دیگر که قدرتشان را از دولت‌ها و بانک‌های مرکزی می‌گیرند و درنتیجه تحت کنترل آنها هستند، این پول تحت کنترل و نظارت هیچ‌کس نیست و همه کسانی که خودِ این پول را مبادله می‌کنند یا به کمک این پول هر چیز دیگری را خرید و فروش می‌کنند یا به قولی استخراج آن را انجام می‌دهند کنترل و نظارت آن را به صورت برابر برعهده دارند. درحال‌حاضر هم پول‌های مجازی دیگری به‌طور مستقل یا با دخالت دولت‌ها به وجود آمده‌اند اما هنوز در مقایسه با موفقیت بیت‌کوین در آغاز راه هستند.
آنچه به‌اصطلاح استخراج بیت‌کوین می‌نامیم، درواقع فرایندی است که افراد در آن بابت پردازش تراکنش‌ها که به‌نوعی شبیه به حل معماست بیت‌کوین جدید دریافت می‌کنند. تولید هر بیت‌کوین جدید به اطلاع کل سیستم یعنی همه اعضای جهان بیت‌کوین می‌رسد و آنگاه یک رقابت تازه برای حل معادله بعدی و تولید بیت‌کوین جدید آغاز می‌شود. در این سیستم غیرمتمرکز کل سیستم بر کل سیستم نظارت می‌کند. در چنین سیستمی همه افراد حاضر در سیستم از همه تراکنش‌های بیت‌کوین مطلع هستند اما هویت واقعی فرستنده و گیرنده مشخص نیست و فقط با یک رشته‌کد که شبیه به شماره شناسایی افراد است هویت هر انتقال‌دهنده یا گیرنده بیت‌کوین مشخص می‌شود. اگر استخراج‌کنندگان بیت‌کوین افزایش پیدا کنند استخراج بیت‌کوین‌های جدید هم سخت‌تر خواهد شد و هر معادله با معادله قبلی کاملا متفاوت است که شرایط برابری را برای همه اعضا به وجود می‌آورد. از دیگر سو هرچقدر افراد حاضر در این شبکه بیشتر می‌شوند الگوریتم مورد نظر هم پیچیده‌تر می‌شود. درحال‌حاضر شبکه بیت‌کوین آن‌قدر بزرگ شده که امکان حل این الگوریتم‌ها با کامپیوترهای خانگی ممکن نیست و سخت‌افزارها و پردازنده‌های گرافیکی خاص برای حل آن به بازار آمده‌اند اما این بدان معنی نیست که افراد عادی دیگر امکان کسب سود از طریق استخراج بیت‌کوین را ندارند.
درحال‌حاضر سایت‌هایی مشغول به کار هستند که با به‌کارگیری صدها و هزاران کامپیوتر خانگی افراد داوطلب مثل یک پردازنده بسیار بزرگ مشغول استخراج بیت‌کوین هستند و هر فرد داوطلب را در سود حاصل از آن شریک می‌کنند. در ایران هم از همان ابتدای پیدایش بیت‌کوین افراد کنجکاوی وارد شبکه شده‌اند و در آن سال‌های ابتدایی که امکان حل الگوریتم‌ها با کامپیوتر خانگی نیز وجود داشت بیت‌کوین استخراج کرده‌اند اما درحال‌حاضر صورت عمده حضور بیت‌کوین در ایران به صورت خرید و فروش آن است یا سایت‌هایی که به صورت محدود اقلام خود را با بیت‌کوین معامله می‌کنند. با افزایش شدید ارزش بیت‌کوین درحال‌حاضر استفاده از واحدهای پولی کوچک‌تر آن مثل «بیت» که معادل یک‌میلیونم یک بیت‌کوین است، رایج است. حدس و گمان‌های مختلفی درباره آینده این پول و پول‌های مشابه‌اش زده می‌شود. برخی معتقدند این پول ارزشمندتر از این خواهد شد و برخی معتقدند ارزش فعلی آن صرفا حبابی است و حتی پیش‌بینی می‌کنند که استفاده از آن منسوخ شود و به‌کلی از بین برود. البته در این سال‌ها همواره این پیش‌بینی وجود داشته اما در عمل دیده‌ایم که برعکس آن رخ داده است. در سال‌های اخیر دولت‌هایی مانند روسیه سیستم‌های پولی رمزنگاری‌شده بومی خود را ایجاد کرده‌اند که روی آن کنترل دارند و در مقابل برخی کشورها نیز استفاده از بیت‌کوین را نه‌تنها قانونی کرده‌اند، بلکه از آن حمایت نیز می‌کنند.
حامد نعمتی. کارشناس فناوری و توسعه‌دهنده وب