شکل گیری شخصیت کودکان با این لذت

کودکان از بازی کردن لذت می برند و هر چقدر هم در طول روز بازی کنند خسته نمی شود. والدین باید محیط کودکشان را به گونه فراهم کنند تا کودکان بتوانند انواع بازی ها را انجام بدهند. پس بعد از یک ماه روزه داری حال که در تعطیلات این جشن به سر می برید، بهتر است به دور از مشغله با کودک تان بازی کنید.

رومینا سادات تجاره، کارشناس ارشد مشاوره

بازی کودک

بازی به هر گونه فعالیت جسمی و یا ذهنی کودک گفته می شود که هدفمند است و حتما خود کودک آن را انتخاب کرده تا به لذت برسد. بازی کردن می تواند در تمام ابعاد رشدی کودکان تاثیرگذار باشد. در واقع هر فعایتی را که خود کودک انتخاب کند و انجام بدهد و از انجام آن لذت ببرد، بازی نامیده می شود ولی اگر کودک فعالیتی را انتخاب نکرده باشد و بنا به درخواست والدین و یا مربی فعالیتی را انجام بدهد آن فعالیت بازی محسوب نمی شود و به آن کار گفته می شود. به طور مثال اگر به کودک گفته شود نقاشی بکشد، این نقاشی کشیدن کار محسوب می شود ولی اگر خود کودک تصمیم بگیرد آزادانه نقاشی بکشد در آن لحظه کشیدن نقاشی بازی به حساب می آید.
چه فایده دارد اگر کودکم همیشه بازی کند؟

بازی ها منجر به شکل دهی شخصیت کودکان رشد در ابعاد مختلف جسمانی، اجتماعی، زبانی و عاطفی کودکان می شود

نظریه های روانشناسی زیادی درباره بازی اهمیت و فایده بازی کردن کودکان وجود دارد. در این نظریه ها مسایل زیادی گفته می شود این که کودکان با بازی کردن می توانند به تخلیه هیجانات و انرژی های مازاد خود بپردازند. برخی کودکان با بازی کرد به آرامش می رسند و آرام و خسته می شوند ولی در مقابل برخی کودکان دیگر با بازی کردن خسته که نمی شوند، انرژی بیشتری نیز به دست می آورند ولی باید حواسمان باشد که به این کودکان برچسب بیش فعالی را نزنیم. این کودکان فقط سطح فعالیت بالایی را دارند.

کودکان از طریق بازی کردن، در واقع به صورت غیر مستقیم می خواهند آماده پذیرفتن نقش های زندگی بزرگسالی بشوند. به طور مثال کودکی که خاله بازی می کند آماده پذیرفتن نقش زن بودن می شود و کودکی که مشاغل مختلف مثل دکتر، معلم، پلیس و ... را بازی می کند در واقع متوجه می شود که مشاغل مختلفی وجود دارد که باید یکی از آن ها را انتخاب کند.

بازی های جسمانی و هماهنگی دست و پا

از اولین و قدیمی ترین نوع باز هایی که کودکان انتخاب می کنند و انجام می دهند بازی های جسمانی است. مثل دویدن، پریدن، پرتاب کردن، گرگم به هوا و ... . این بازی ها فواید زیادی دارند. منجر به تقویت اندام ها و عضله های کودک می شود و مهارت های ظریف حرکتی کودک نیز تقویت می شود، مهارت های ظریف حرکتی یعنی استفاده انگشتان دست و پا.

این بازی ها باعث هماهنگی چشم ها با دست و پای کودک و همچنین تقویت فکر کودکان نیز می شود. کودکی که سعی می کند توپ را در سبدی پرتاب کند بین چشم و دست و پایش هماهنگی ایجاد می شود و همچنین فکر می کند که توپ را با چه سرعتی و با چه زاویه ای پرتاب کند تا به درون سبد بیافتد. پس بازی های جسمانی در رشد جسمی کودکان تاثیر بسیار زیادی را دارند

بازی های جسمانی دو شرط مهم را دارا هستند. کودکان برای انجام این بازی ها باید از توان و شرایط جسمی مناسب و همچنین مکان مناسب برخوردار باشند.

یادگیری مهارت های زندگی را با بازی های تقلیدی

کودکان مشاهده گرهای توانمندی هستند و به راحتی می توانند رفتارهای اطرافیانشان را تقلید کنند. غریزه تقلید در همه کودکان در حدود 2و نیم الی 3 سالگی شکل می گیرد. کودکان اول از همه از کسانی که بیشتر با آنها در ارتباط هستند و بعد از مربی و بعد از همسالانشان تقلید می کنند. بازی های تقلیدمی تواند کودکان را آماده پذیرفتن نقش های زندگی بزرگسالی کند. مثل خاله بازی، مامان بازی، میهمان بازی، پلیس بازی، معلم بازی و ... و همچنین این بازی کمک می کند تا کودکان بتوانند آداب و رسوم زندگی و آداب معاشرت را یاد بگیرند. پس این بازی ها در رشد اجتماعی کودکان می تواند مفید باشد و می تواند مهارت های زندگی را به آن یاد بدهد.

رشد عاطفی و بازی های نمایشی

بازی به فعالیت های جسمی و ذهنی گفته می شود که خود کودک آن را انتخاب کرده و از انجام آن لذت می برد

در برخی مواقع کودکان در بازی هایشان ابراز احساس می کنند. این احساسات می تواند منفی باشد مثل عصبانیت و یا مثبت بوده مثل ابراز محبت. در واقع کودکان در بازی کردن می توانند به رشد عاطفی برسند و احساسات و هیجانات مختلف را تمرین و تجربه نمایند. والدین نباید مانع بروز احساسات کودکان بشوند مگر اینکه متوجه آسیب رساندن به خود کودک و یا اطرافیانش بشوند.
کودکی که در بازی ها به عروسک و یا هم بازی اش محبت می کند و یا عروسکش را دعوا می کند در واقع بازی نمایشی و عاطفی را برای خود انتخاب کرده است.

تقویت تجسم کودک با بازی های نمادین

کودکان کم کم از یک سنی شروع به استفاده از وسایلی در بازی هایشان می کنند. در واقع وسایلی را به عنوان جایگزینی برای واقعیت ها در بازی های خود استفاده می کنند. به طور مثال از پشتی به عنوان اسب و یا از سینی گرد به عنوان فرما ماشین استفاده می کنند. این بازی می تواند به بالا بردن قدرت تجسم کودکان کمک کننده باشد. همچنین کودکان می توانند ابعاد وسایل مختلف را در ذهن خود تصور کنند و بتوانند وسایل مشابه آن را برای بازی خود انتخاب کنند.

تصور خوب حاصل این بازی

کودکان بعد از انجام بازی های نمادین می توانند بازی های تخیلی را انجام بدهند. این بازی ها نشانه خوبی است مبنی بر اینکه کودک ما از قدرت تصور و تجسم خوبی برخوردار است. در این بازی ها بدون اینکه کودک از وسایلی استفاده کند می تواند به راحتی یک وسیله و یا یک صحنه را تجسم کند و با تظاهر کردن، بازی خود را ادامه دهد.

نقشی که بازی، بازی می کند

بازی منجر به:
1- رشد مناسب جسمی (گرگم به هوا، دویدن و پریدن)
2- هماهنگی چشم و دست و پا (پرتاب توپ)
3- بالا رفتن تعادل (لی لی)
4- رشد اجتماعی (برگزیدم هم بازی)
5- رشد ذهنی (بازی های آموزشی)
6- رشد خلاقیت (بازی های تخیلی)
7- آماده پذیرفتن نقش های زندگی بزرگسالی، خاله بازی، معلم بازی)
8- قانون مند (بازی های گروهی)
9- رشد شخصیت کودک